Jaki będzie rok 2025 dla Frankowiczów? Co zmieni się w sądach i orzecznictwie TSUE

Kredyty frankowe wciąż budzą wielkie emocje. W sądach prowadzonych jest niemal 200 tys. spraw, a 300 tys. kredytobiorców nie zdecydowało się jeszcze na złożenie pozwu. Mimo wygrywanych przez Frankowiczów 98% procesów, wciąż decyzje TSUE będą mocno wpływały na całe frankowe środowisko i prawdopodobnie będą miały wpływ na zmiany w przepisach, które przeformułują strategię działania obu stron. Rok 2025 to czas wyzwań, pytanie tylko, kto zyska na nadchodzących zmianach – Frankowicze czy banki?

Orzecznictwo w sprawach frankowych w kontekście wyroków z 2024 r.

Wyroki TSUE z 2024 r. znacząco wpłynęły na pozycję Frankowiczów w sporach z bankami i przyspieszenie postępowań. Orzeczenia jasno określiły granice działań banków oraz zwiększyły ochronę kredytobiorców.

Najważniejsze orzeczenia TSUE z 2024 r.:

  1. C-488/23 – banki nie mogą domagać się waloryzacji wypłacanej kwoty kredytu po unieważnieniu umowy, jeśli działały nieuczciwie. Orzeczenie to rozwiało obawy kredytobiorców, co skłoniło więcej osób do składania pozwów.
  2. C-531/22 – klauzule abuzywne wpisane do rejestru UOKiK mają skutek rozszerzony. Dzięki temu podobne zapisy stosowane przez inne banki można szybciej uznać za niedozwolone, co ogranicza liczbę dowodów koniecznych w procesie i przyspiesza postępowanie.
  3. C-424/22 – zarzut zatrzymania stosowany przez banki został zakwestionowany. Banki muszą zwrócić należności i naliczać odsetki za opóźnienie, niezależnie od zwrotu kapitału przez kredytobiorców.
  4. C-347/23 – prywatni inwestorzy, wynajmujący mieszkania, również zostali uznani za konsumentów i objęci ochroną prawną.

Te decyzje ograniczyły pole manewru banków i wpłynęły na skrócenie procesów. Dzięki przyspieszonemu orzecznictwu wiele spraw kończy się w pierwszej instancji, a banki często rezygnują z apelacji, by uniknąć kosztów i odsetek. W efekcie kredytobiorcy coraz szybciej odzyskują swoje należności.

Jakie są oczekiwania w kontekście orzeczeń TSUE w 2025 r.?

TSUE w 2025 r. rozstrzygnie wiele istotnych kwestii dotyczących sporów między Frankowiczami a bankami. Choć orzecznictwo zdaje się stabilne, a konsumenci wygrywają niemal wszystkie sprawy, wciąż pojawiają się pytania wymagające interwencji TSUE. Przedmiotem analiz będą głównie kwestie związane z przedawnieniem roszczeń i działaniami podejmowanymi przez banki.

W sprawie C-699/24 Trybunał zajmie się tym, czy bank ma prawo domagać się zwrotu kapitału i odsetek jeszcze przed wydaniem wyroku stwierdzającego nieważność umowy. Kolejna sprawa, C-746/24, dotyczy możliwości obciążenia konsumenta kosztami procesu w sprawach, które inicjują banki.

Temat przedawnienia roszczeń pojawia się w kilku postępowaniach. W sprawie C-747/24 TSUE ma określić, czy przedawnienie zaczyna się w momencie zakwestionowania umowy przez konsumenta. Podobne zagadnienie analizowane będzie w sprawie C-752/24, gdzie oceniana będzie sytuacja przerwania biegu przedawnienia przez pozew banku przeciwko konsumentowi. Z kolei sprawa C-753/24 dotyczy zgodności z unijnym prawem stosowania zasad słuszności, pozwalających niekiedy sądom ignorować przedawnienie roszczeń banków.

Interesującym zagadnieniem będzie też odpowiedź TSUE w sprawie C-767/24, gdzie rozważone zostanie, czy potrącenie wzajemnych roszczeń może być traktowane jako zrzeczenie się zarzutu przedawnienia. W sprawie C-396/24 pojawia się pytanie o możliwość wezwania konsumenta do zwrotu kapitału przez bank, zanim ten odzyska swoje wpłaty.

Decyzje TSUE mogą w znaczący sposób wpłynąć na strategię zarówno banków, jak i Frankowiczów. Jeśli orzeczenia będą korzystne dla konsumentów, co wydaje się wysoce prawdopodobne, mogą zmotywować kolejne osoby do składania pozwów. Rok zapowiada się jako kluczowy pod względem zmian w orzecznictwie i strategii procesowej. Warto śledzić te wydarzenia, bo ich skutki mogą być istotne dla wielu konsumentów.

Czy sprawy frankowe będą przebiegały szybciej po wprowadzonych zmianach w 2025 r.?

Nadchodzące zmiany w polskich sądach i regulacjach prawnych mają na celu usprawnienie rozstrzygania spraw frankowych, chociaż projekt ustawy frankowej wciąż nie został upubliczniony. Prace trwają, a część reform jest już wdrażana, aby odciążyć sądy i przyspieszyć procesy.

Zmiany w organizacji sądów

Pierwsze kroki poczyniono w grudniu ubiegłego roku, gdy w Poznaniu utworzono specjalny wydział zajmujący się wyłącznie sprawami frankowymi. Dzięki temu nowe pozwy frankowe trafiają do jednego, dedykowanego zespołu, co ma przyspieszyć ich rozpatrywanie. W 2024 r. podobne wydziały mają powstać w Warszawie, Białymstoku i Olsztynie, a także w innych wybranych miastach.

Dodatkowe zmiany organizacyjne obejmują:

  • cyfryzację akt sądowych,
  • udostępnienie cyfrowego asystenta i kalkulatora rozliczeń dla sędziów,
  • stworzenie cyfrowych baz orzeczeń TSUE,
  • możliwość składania pism procesowych przez strony za pośrednictwem portali informacyjnych.

Te usprawnienia mają ułatwić pracę zarówno sędziom, jak i pełnomocnikom, a także przyspieszyć czas trwania spraw.

Nowe regulacje prawne

Równolegle z usprawnieniami organizacyjnymi, planuje się wprowadzenie regulacji, które mają uprościć procesy i zrównoważyć prawa obu stron.

Dla Frankowiczów przewiduje się:

  • automatyczne zabezpieczenie roszczeń po złożeniu pozwu (w tym zawieszenie spłaty rat),
  • możliwość zdalnych rozpraw i przesłuchań,
  • opcję wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym także w II instancji,
  • łączenie postępowań związanych z roszczeniami konsumenta i banku.

Bankom proponuje się:

  • zniesienie ograniczeń czasowych na podnoszenie zarzutu potrącenia,
  • możliwość wnioskowania o rozliczenie roszczeń wzajemnych i zasądzenie różnicy między nimi.

Etapowe wdrażanie zmian

Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada pilotaż w wybranych sądach, by uniknąć chaosu. Dopiero po ocenie ich skuteczności reformy miałyby objąć wszystkie placówki. Jednak niektóre zmiany budzą wątpliwości wśród prawników, którzy uważają, że brakuje rozwiązań bezpośrednio adresujących problem umów frankowych.

Czas pokaże, czy zapowiadane reformy wpłyną na tempo i jakość orzekania w sprawach frankowych. Jedno jest pewne – nowe zasady będą istotnym krokiem w reorganizacji polskiego sądownictwa.

kancelaria frankowa

Znajdź SWOJĄ
kancelarię frankową